چرا بچه ام به من دروغ می گوید؟

مقدمه

امروزه دروغ‌­گویی کودکان در دوران رشد اولیه، جزئی از تجربه­‌هایشان است و ممکن است به عنوان رفتار طبیعی در نظر گرفته شود. این رفتار معمولاً به علت کنجکاوی، خلاقیت و نیاز به تجربه­‌ی جدیدی رخ می­‌دهد. اگرچه دروغ‌­های کودکان بی‌ضرر و قابل قبول به نظر می‌آید، اما بهتر است والدین با توجه به نیازها و احساسات کودکان، با آن‌ها گفت‌وگو کنند و دلایل پشت دروغ‌گویی‌ها را درک کنند. با ایجاد ارتباط نزدیک و احترام‌آمیز با کودکان، می‌توان به رشد و توسعه‌ی صادقانه‌تر آن‌ها کمک کرد و ارتباط اعتمادسازی بین والدین و کودکان ایجاد نمود.

اگر شما هم میخواهید تا دلایل دروغ گفتن فرزندان و نحوه مقابله با آن را بیاموزید تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.

علت دروغ­گویی در  کودکان چیست؟

دروغ­گویی در کودکان اغلب اتفاق می‌افتد و دلایل مختلفی ممکن است پشت این رفتارها وجود داشته باشد. اولین دلیل می‌تواند این باشد که بچه‌ها در مراحل ابتدایی رشد، تفاوت بین خیال و واقعیت را به خوبی تشخیص نمی‌دهند. آنها ممکن است تخیلات خود را به عنوان واقعیت بیان کنند و نتیجه‌ای از این ناشی شود که به نظر بیاید دروغ می‌گویند. دلیل دیگر، نقص توجه و تمرکز کودکان است. کودکان به طور کلی توجه کوتاه‌مدت‌تری نسبت به بزرگترها دارند و این موضوع ممکن است باعث شود که برخی از اطلاعات یا اتفاقات را به یاد نیاورند و به تناقض بیفتند که به عنوان دروغ­گویی شمرده شود.

 همچنین، برخی از کودکان ممکن است به دلیل کمبود یا عدم توجه از طرف بزرگترها، به دروغ­گویی روی آورند. آن ها می‌خواهند با گفتن دروغ‌ها، توجه بزرگترها را به خود جلب کنند. برای مقابله با دروغ­گویی کودکان، مهم است با احترام به آن ها گوش دهیم وکاملا به او توجه کنیم. همچنین می‌توان با توضیح و آموزش به کودکان کمک کرد تا تفاوت بین خیال و واقعیت را درک کنند.

 ایجاد محیط مثبت و حمایت‌کننده نیز می‌تواند کمک کننده باشد تا کودکان احساس کنند بزرگ تر ها به میزان کافی به آن ها توجه می کنند و نیازی به دروغگویی ندارند. اگر دروغ­گویی به میزان نگران‌ کننده‌ای ادامه دار باشد، بهتر است از مشاورین کودک، کمک بگیریم تا راه­کار های مناسبی را برای مدیریت این رفتار پیدا کنیم.

دروغ­گویی در کودکان به دلیل عوامل مختلفی می‌تواند رخ دهد. یکی دیگر از این عوامل الگوپذیری از والدین و اطرافیان است. والدین به عنوان نمونه‌ و الگو، در زندگی کودکان عمل می‌کنند. اگر والدین به سادگی دروغ‌های کوچکی بگویند، ممکن است کودکان نیز به همین رفتار تکیه کنند و به دروغ­گویی روی آورند. بنابراین ایجاد محیطی درست و طرفداری از سخن حق در خانه، می تواند در راست گویی کودک بسیار تاثیر گذار باشد.

عامل دیگری که می‌تواند در دروغ­گویی کودکان نقش داشته باشد، فشار بر آن ها برای بیان جزئیات و وقایع است. وقتی که کودک تحت فشار قرار می‌گیرد تا اطلاعات دقیقی را بیان کند و اگر توانایی این کار را نداشته باشد، به دروغ­گویی روی می‌آورد تا از تنبیه و فشار فرار کند. ایجاد فضای امن برای کودکان، اجازه می‌دهد تا کودکان به راحتی اطلاعات خود را با اطرافیان در میان بگذارند.

علاوه بر این، کودکانی که از سوی والدین خود، محبت و توجه کافی دریافت نمی­کنند؛ ممکن است با دروغ­گویی تلاش کنند تا توجه والدین را به خود جلب کنند و احساس نا­ امنی کمتری داشته باشند. در این صورت، اهمیت و توجه به نیازها و احساسات کودکان بسیار مهم است تا اعتماد به نفس آنها افزایش یافته و نیازی به دروغ­گویی به منظور جلب توجه نداشته باشند.

داشتن دوستان خیالی نیز ممکن است به عاملی برای دروغ­گویی تبدیل شود. در این مراحل از رشد، بچه‌ها ممکن است دوستان خیالی داشته باشند که با آنها بازی می‌کنند و وقت می‌گذرانند. این دوستان خیالی می‌توانند مواردی را تعریف کنند که واقعیت ندارد و کودکان به دلیل حضور این دوستان خیالی، ممکن است برخی از خبرها و رخدادها را تغییر دهند یا به دروغ داستان هایی را برای خود بسازند. در این صورت نیز به والدین توصیه می‌شود که با کودکان خود صحبت کرده و احساسات و افکارشان را درک کنند تا نیازی به دروغگویی به منظور فرار از فشار نداشته باشند.

راه های جلوگیری از دروغ گفتن بچه ها

واکنش صحیح

وقتی با خرابکاری و اشتباهات فرزندتان رو­به­رو می‌شوید، از تهدید، جیغ و داد و حتی کتک زدن آن ها خود داری کنید. به جای آن، با حوصله و آرامش، درباره اشتباهش صحبت کنید و به او یاد دهید که عواقب کارش را درک کند. از او بخواهید اشتباه خود را اصلاح کند یا اگر نیاز به تنبیه دارد، به درستی آن را تنبیه کنید. این نحوه رفتار به او یاد می‌دهد که راه‌های بهتری برای روبرو شدن  با اشتباهات خود دارد و نیازی به دروغ گفتن نیست.

الگو بودن

برای تقویت رفتار درست در کودکتان، الگوی خوبی باشید و از دروغ‌ها، پنهان کاری ها و توجیه‌های نادرست پرهیز کنید. اگر شما همیشه در رابطه با مسائل کوچک دروغ می‌گویید، فرزندتان نیز این رفتار را از شما یاد خواهد گرفت. به آن راست گویی را که یک ریشه ی اخلاقی مهم است یاد دهید تا به مرور زمان راستگویی به یک ویژگی ثابت در شخصیت او تبدیل شود.

پشتیبانی و حمایت

به فرزندتان نشان دهید که شما همیشه در کنار او هستید، حتی اگر بعداً تنبیهی را تحمل کند. این اطمینان به او می‌دهد که می‌تواند در مواقع دشوار به شما پناه ببرد و از مشکلات بزرگ‌تر جلوگیری کند. هرگز دروغ گویی کودتان را نپذیرید و به جای آن، از او بخواهید که به راستگویی اهمیت بدهد و به درستی و بدون اجبار مسئولیت کار خود را بپذیرد.

انتظارات به جا

برای کودکان، انتظارات منصفانه و متناسب با سنشان داشته باشید. از او در حد توانایی‌هایش انتظار داشته باشید و از تنبیه‌های ناعادلانه و بی‌ربط به کارهایش خودداری کنید. این کمک می‌کند تا او احساس کند به عنوان یک فرد بزرگ‌تر و با مسئولیت با او برخورد می‌شود و این امر به پیشرفت رفتار درست و کاهش دروغگویی کمک می‌کند.

احترام و تشویق

با دادن آزادی‌های مناسب به کودکتان، به او اجازه دهید تا برخی از تصمیم‌ها را خودش بگیرد و برای رسیدن به هدفش، نیاز به دروغ ‌گفتن نداشته باشد. همچنین، بر اساس فرهنگ خانواده و محیط اجتماعی خود، مرزها و محدودیت‌ های مناسب را به او توضیح دهید تا احترام به راست گویی را بیاموزد و بداند که ارتباط صادق با اطرافیان به چه معناست. در نهایت، به او به عنوان یک فرد مسئول و راستگو احترام بگذارید.

انواع دروغ گویی در کودکان

دروغگویی سطح یک:

• برای مقابله با دروغگویی هایی که به خاطر جلب توجه باشد، نادیده گرفتن آن بهترین راه است. این کار می‌تواند به کودکان کمک کند که نه تنها دروغ ‌های کوچک را نگویند، بلکه به دروغگویی های ماهرانه نیز فکر نکند.

دروغگویی سطح دو:

• برای مواقعی که دروغ ها تکراری  می شود و بی توجهی به آن فایده‌ای ندارد، می‌توان از سرزنش‌ های خفیف استفاده کرد. مثلاً با ابراز نظر منفی درباره دروغ‌ها، کودک را به فکرکردن و انجام رفتار صحیح تشویق کنیم.

دروغگویی سطح سه:

• برای دروغ‌های جدی مانند دزدی یا رفتن به جایی که نباید برود، باید از مجازات صحیح و متناسب با سن کودک استفاده شود. این اقدام نشان می‌دهد که نمی تواند از دروغ برای فرار از مسئولیتی که برایش مشخص شده استفاده کند.

نحوه برخورد با کودک دروغگو

• تنبیه های مناسب تعیین کنید و به او نشان دهید که گفتن حقیقت مجازاتش را کمتر می‌کند.
• برای رفتارهای درست و غلط در خانه، قوانینی را مشخص کنید و تشویق و مجازات هر رفتار را تعیین کنید.
• از تخفیف در تنبیهش استفاده کنید تا او تمایل به گفتن حقیقت را داشته باشد.
• به بچه‌های دچار بیش فعالی زمان بیشتری برای فکر کردن بدهید و از فشار آوردن و تهدید کردن او خودداری کنید.
• از برچسب دروغگو بر روی فرزندتان خودداری کنید، زیرا این کار باعث می شود که او انگیزه ای برای راستگویی نداشته باشد.

در چه سنینی کودکان شروع به دروغ گویی می کنند؟

دروغ‌ گفتن در کودکان جزء فرآیند طبیعی رشد و تکامل ذهنی ‌شان است و معمولا از سن دو سالگی شروع می‌شود. با پیشرفت در تکامل ذهنی، حدود شش سالگی، کودکان معمولاً دروغ‌گویی خود را کاهش می‌دهند. والدین می‌توانند با استفاده از روش های تربیتی مناسب، به کاهش دروغ‌ گفتن کودکان کمک کنند. آن‌ها باید به طور عادلانه و متعادل با کودکان خود برخورد کنند، از تهدیدات و تنبیهات خشن خودداری کنند و به جای برچسب زدن به کودکان به عنوان دروغ‌گو، به آن‌ها اهمیت راستی‌گویی و صداقت را یاد دهند.

سخن نهایی

در نهایت، در این مطلب دریافتیم که چه عواملی باعث می شود تا کودک ما به سمت دروغ گفتن سوق داده شود. و همچنین با راهکارهای متناسب، بیان کردیم که چگونه می توانیم جلو دروغ گویی را در کودکان بگیریم که نه تنها به آن ها ضربه روحی وارد نشود بلکه آن ها را در مسیر پیشرفت قرار دهد. امید است این مطلب نیاز شما را رفع کرده و بدانید که چرا کودک شما به شما دروغ می گوید و نحوه برخورد صحیح با او را اتخاذ کنید.